Ο θρύλος της τελευταίας περιόδου της Τουρκοκρατίας,

ο ήρωας χαΐνης που έδρασε σαν εκδικητής των ανομιών του κατακτητή.

Ήταν από την Ίμπρο και από την ηρωική οικογένεια των Βολούδιδων, η  χειμερινή κατοικία του ήταν στο Βουβά.

Όπου υπήρχαν άνομοι κατακτητές ο Λιάπης με τις αιφνιδιαστικές του επιθέσεις τους εξόντωνε. 

Σβέλτος και  γρήγορος σαν άνεμος κατάφερνε να ξεφεύγει από τις ενέδρες των κατακτητών, μια φορά τον είχαν κυκλώσει οι κατακτητές σε συγγενικό του σπίτι, αυτός φόρεσε ένα σκαμπό στο κεφάλι και από πάνω το κάλυψε με κάποιο ρούχο και διέφυγε, αφού οι διώκτες του είχαν κτυπήσει  το σκαμπό και όχι το κεφάλι του. 

Η καταδρομική ομάδα του ήταν ολιγομελής  αλλά αποτελούνταν από παλλικάρια διαλεγμένα όπως τον ανηψιό του Νίκο Γαλάνη από το Ροδάκινο, το Στέλιο Μαμάλιο από το Ροδάκινο, το Τσάκαλο (Γεώργιος Πενθερουδάκης) από το Ροδάκινο, το Μανόλη Τσούρδο από το Ασκύφου, το Δημήτρη Βαγιωνή από τον Αποκόρωνα, το Γιώργο Παστρεψάκη απο το Μουρί και αλλοι.

ΑΛΛΗ ΑΝΑΦΟΡΑ

Ο Κρητικός οπλαρχηγός 

Ο Κρητικός οπλαρχηγός και επαναστάτης Ιωσήφ Λιάπης. (Ήταν από την Νίμπρο των Σφακιών)
…Ο Ιωσήφ Βολουδάκης ή Λιάπης αποβιβάστηκε στα τέλη Ιανουαρίου 1891 αιφνιδιαστικά στη Γαύδο και αντεκδικούμενους τους φόνους αθώων συμπατριωτών του, εξόντωσε την εκεί παραμένουσα τουρκική φρουρά,  και απελευθέρωσε τη νήσο από την τουρκική τυραννία….
Η εφημερίδα  πχ Cittadino της Τεργέστης, σε κύριο άρθρο της  το 1891, εξαίρει την ανδρεία  και αυταπάρνηση του Ιωσήφ Βολουδάκη ή Λιάπη και τον ονομάζει «Λεωνίδα» και εθνικό ήρωα της Κρήτης.
Μαχόμενος στην Κρήτη κατά των βιαιοπραγούντων, σε βάρος των συμπατριωτών του, Τούρκων, υπήρξε το φόβητρο των τελευταίων, που τον είχαν  επικηρύξει έναντι 2.000 λιρών... Ήταν το ίνδαλμα της παληκαριάς και λεβεντιάς, το είδωλο και σύμβολο της εθνικής ψυχής που συνήγειρε την κοινή γνώμη, την οιστρηλατούσε, την εξέφραζε και ανύψωνε τα ιδανικά της…
Είναι χαρακτηριστική η ακόλουθη επιστολή του Ιωσήφ Βολουδάκη, στον Τούρκο Γενικό Διοικητή της Μεγαλονήσου, Σακήρ Πασά…[που μας θυμίζει το Μολών Λαβέ του Λεωνίδα]..
Εξοχώτατε
Εφ’ όσον οι απαιτήσεις του Κρητικού Λαού δεν εκπληρωθώσι δια του Αυτοκρατορικού Ιραδέ, και εφόσον οι Τούρκοι εξακολουθούν να σφάζουν και να καταπιέζουν τους Χριστιανούς, ουδέ προς στιγμήν  θα παύσω υπερασπιζόμενος το δίκαιον των αδελφών μου.Μόνο η σύλληψίς μου θα επιφέρει τούτα…Σας αναμένω λοιπόν, να με συλλάβετε.
Ιωσήφ Λιάπης»  ΠΗΓΗ

 

   Του Μανώλη Δακανάλη πρώην  Αγρονόμου

Το δεύτερο ήμισυ του Ι9ου αιώνα ξεχώριζε στα Ανώγεια Μυλοποτάμου ένας ήρωας, αγωνιστής, πατριώτης, υπερασπιστής των δικαιωμάτων των χριστιανών της ευρύτερης περιοχής, από τις αυθαιρεσίες και ωμότητες των Τούρκων κατακτητών. Αυτός ήταν ο οπλαρχηγός Μασαούτης Γεώργιος (Σαλούστρος). Η μεγάλη και αξιόλογη δράση του έχει περάσει σχεδόν στην αφάνεια, με σπάνιες ή καθόλου αναφορές στις τοπικές ιστορίες.

‘Εκανα έρευνες σχετικά με τη δράση του Μασαούτη για να τις δημοσιεύσω, αλλά δεν μπορούσα να διασταυρώσω απόλυτα τις πληροφορίες που έπαιρνα από τους παλαιότερους. Τελευταία βρέθηκε στα χέρια μου το έγκριτο περιοδικό «Κρητική Εστία» και ειδικά το τεύχος 134 του Αυγούστου 1963, στο οποίο δημοσιεύεται αναλυτικά η δράση του οπλαρχηγού στις σελίδες 81 μέχρι 83.

Πέραν όμως αυτών που δημοσιεύει το περιοδικό, τα οποία στηρίζονται στα διασωθέντα χειρόγραφα απομνημονεύματα του Ανωγειανού Εμμ. Χαιρέτη ή Τορπίλη συναγωνιστή με τον Μασαούτη κατά την ίδια περίοδο, θα αναφέρω πρόσθετα και τα παρακάτω γεγονότα.

Το έτος 1890 ο οπλαρχηγός των Σφακίων Ξηρουχάκης Ιωσήφ μαζί με τους Πενθερουδάκη Γεώργιο ή Τσάκαλο από τους Κούμους Ρεθύμνου,  Ιωσήφ Βολουδάκη ή Λιάπη και  Τσούρδα, πήγαν στ’ Ανώγεια να συνεργαστούν με τους Ανωγειανούς με αντικειμενικό σκοπό να σκοτώσουν από κοινού τον αγά των Κουρτών, του οποίου η συμπεριφορά είχε γίνει εφιάλτης των χριστιανών της Μεσαράς.

Στα Ανώγεια φιλοξενήθηκαν στο σπίτι του Εμμ. Χαιρέτη ή Τορπίλη και συζήτησαν τις προθέσεις των. Οι Ανωγειανοί συνεφώνησαν και με ενθουσιασμό ενέταξαν στην ομάδα των, τους Ανωγειανούς Μασαούτη Γεώργιο και Χαιρέτη Κων/νο ή Χαιρετόκωστα. Η μεικτή πλέον ομάδα Σφακιανών και Ανωγειανών μετέβησαν στο δάσος του Ρούβα. Εκεί συνάντησαν ένα ντόπιο βοσκό, ο οποίος όμως δεν ενέπνευσε εμπιστοσύνη στον Ξηρουχάκη και πρότεινε στην ομάδα, να συλλάβουν το βοσκό μέχρι να τελειώσει η επιχείρηση. Η πρόταση του όμως δεν έγινε δεκτή με την αιτιολογία, ότι ήταν χριστιανός και θα τους βοηθούσε.

Στη συνέχεια ο βοσκός προσφέρθηκε να τους προμηθεύσει με τρόφιμα και καπνό. Αντί όμως να κάμει τούτο, την επόμενη  έφερε τους Τούρκους στρατιώτες. Η ομάδα αντιλήφθηκε ότι ήταν περικυκλωμένη στο δάσος από τους Τούρκους στρατιώτες. Για να σωθούν αποφάσισαν να σπάσουν τον κλοιό φεύγοντας προς την κορφή «Αμπελάκια» νότια του Ρούβα. Έγιναν όμως αντιληπτοί και στην επακολούθησα μάχη σκοτώθηκε ο Τσάκαλος. Οι υπόλοιποι διασώθηκαν φεύγοντας κάτω από τους πρίνους. Ο Τσάκαλος τάφηκε έξω από την εκκλησία του Αη Γιάννη, ο τάφος του οποίου σώζεται μέχρι σήμερα.
ΠΗΓΗ